top of page
7.jpg

Đường đến Nam cực. Ảnh: Erling Kagge

Erling Kagge (sinh năm 1963, người Na Uy) là một nhà thám hiểm, luật sư, nhà sưu tập nghệ thuật, doanh nhân, chính trị gia, nhà văn và nhà xuất bản sách. Trong năm 1992-1993, ông hoàn thành một chuyến đi đầu tiên đến Nam cực hoàn toàn không có sự hỗ trợ nào, đi bộ 1310 kilômét trong 50 ngày, không liên lạc vô tuyến với thế giới bên ngoài.

Trong quyển sách Silence: In the Age of Noise (NXB Pantheon, 2017), ông kể lại:

Mọi thứ dường như hoàn toàn phẳng và trắng. Dặm này tiếp nối dặm khác đến tận chân trời, và tôi hướng đến phía Nam, đi mãi trên lục địa lạnh nhất của Trái đất. Cuối cùng, hoàn toàn tách biệt khỏi thế giới, tôi bắt đầu chú ý thấy không có gì là hoàn toàn phẳng cả. Băng và tuyết tạo thành những hình dạng to nhỏ trừu tượng. Bề mặt tuyết thoảng màu xanh, đôi khi lại hơi đỏ, thoảng lục, có lúc lại phơn phớt hồng. Tôi có cảm nhận rằng phong cảnh thay đổi dần trên đường mình đi, nhưng tôi lầm. Quanh tôi chẳng có gì thay đổi cả, chỉ có tôi là thay đổi. Vào ngày thứ 22, tôi viết vào nhật ký: Khi còn ở quê nhà, tôi thưởng thức cuộc đời bằng những miếng ngoạm lớn. Ở đây tôi đang học trân trọng những niềm vui nhỏ bé. Những sắc thái khác biệt tinh tế của màu trắng tuyết. Gió quất vào mặt. Sự hình thành của những đám mây. Sự im lặng.

...

Tôi kéo trên một chiếc xe trượt nào là thức ăn, các dụng cụ, nhiên liệu... đủ cho cả cuộc hành trình, và không hề bao giờ mở miệng ra nói điều gì. Tôi im lặng. Tôi không có một tí sóng liên lạc nào, cũng như không nhìn thấy một tạo vật sống nào trong suốt năm mươi ngày. Tôi không làm gì cả trừ trượt về phía Nam, ngày lại ngày.

Ngay cả khi tôi nổi giận, vì một mối dây bị đứt hoặc vì thiếu chút nữa là rơi vào một khe nứt của băng, tôi cũng không mở miệng chửi thề câu nào.

Ở quê nhà, lúc nào cũng có một chiếc xe chạy ngang qua, tiếng điện thoại reo, tiếng tin nhắn đến, ai đó nói cười, thì thầm hay la hét. Có quá nhiều tiếng động đến nỗi hầu như chúng ta không thể nghe được hết. Ở đây thì khác. Thiên nhiên trò chuyện với tôi bằng sự im lặng. Càng giữ cho mình yên ắng hơn, tôi càng nghe được nhiều hơn.

Mỗi một lần dừng lại nghỉ chân, nếu lúc đó gió không thổi, tôi ở trong một sự im lặng đến điếc tai. Tôi trở nên ngày càng chăm chú hơn đến thế giới mà tôi có dự phần vào. Tôi không buồn chán, cũng chẳng bị điều gì làm xao lãng. Tôi hoàn toàn một mình với những suy nghĩ và ý tưởng của chính mình. Tương lai ra sao cũng không còn quan trọng. Tôi chẳng quan tâm đến quá khứ. Tôi hiện diện ở hiện tại trong cuộc sống của chính mình. "Thế giới biến mất khi bạn thực sự bước vào nó", triết gia Martin Heidegger đã nói. Và đó chính là điều đã diễn ra.

Tôi trở thành một phần mở rộng của những gì quanh mình. Chẳng có ai để trò chuyện, tôi bắt đầu trò chuyện với thiên nhiên. Suy nghĩ của tôi vọng hướng về những ngọn núi xa xa, vượt qua đồng rộng. Và tôi cảm nhận những ý tưởng được gửi về mình theo chiều ngược lại.

Bí quyết để đi bộ đến Nam cực là đặt chân này tiếp sau chân kia trên mặt đất, và cứ thế lặp lại mãi. Thử thách lớn nhất là thức dậy mỗi buổi sáng khi nhiệt độ bên ngoài là âm năm mươi độ... Thử thách lớn thứ hai là gì? Là bình an với chính mình. Sự im lặng dính chặt lấy tôi. Chẳng có tiếp xúc nào với thế giới bên ngoài, cô độc, một mình, tôi bị buộc phải đối mặt với những ý nghĩ mà tôi mang sẵn trong lòng. Và tệ hơn nữa, là những cảm xúc. Châu Nam cực là sa mạc lớn nhất thế giới, gồm toàn nước, và được mặt trời chiếu sáng mỗi ngày còn nhiều giờ hơn cả miền nam California. Không có chỗ nào để ẩn nấp cả. Tất cả những dối trá và nửa sự thật mà chúng ta quen dùng để đối đãi với nhau trong thế giới văn minh thì, nhìn từ một khoảng cách xa như thế này, trở nên hoàn toàn vô nghĩa.

8.jpg

Sự im lặng màu trắng. Ảnh: Kjell Ove Storvik

Erling Kagge kể về một cuộc trò chuyện cùng Elon Musk:

"Ha, ha, ha, ha, ha." Đó là phản ứng của Elon Musk khi tôi hỏi anh về sự im lặng. Nhưng sau khi suy ngẫm một chút, anh kết luận rằng mình chính là một người biết cách dựa vào sự im lặng nội tâm, tắt đi những tiếng động của thế giới để mở rộng lòng mình cho những suy tư. Musk đã làm thế cả đời mình. Ngay cả khi trò chuyện, anh cũng thường ngừng một lúc lâu trước khi trả lời mỗi câu hỏi. Trước tiên anh sẽ nghiêng đầu, rồi nhìn lên, và tận hưởng một lúc im lặng trước khi lên tiếng trả lời.

Khi tôi trò chuyện với anh về những ý tưởng mà anh còn chưa thực hiện, tôi cảm nhận được rõ ràng rằng Elon chẳng nghe theo những người cố vấn hay những chuyên gia khác, anh chỉ lắng nghe khoảng im lặng bên trong chính mình"

bottom of page